مصادیق عسر و حرج در قانون حصری نبوده و تمثیلی است یعنی چی؟

عبارت “مصادیق عسر و حرج در قانون حصری نبوده و تمثیلی است” به این معناست که عسر و حرج به شرایطی گفته می‌شود که فرد در زندگی زناشویی دچار سختی، فشار یا آسیب شدید شود به گونه‌ای که ادامه زندگی برای او دشوار باشد.

اما حصری نبودن به این معنی است که قانون موارد مشخصی را برای عسر و حرج بیان نکرده و این شرایط در قوانین به طور دقیق ذکر نشده‌اند. بلکه ممکن است در شرایط مختلف، بر اساس موقعیت خاص هر فرد، عسر و حرج ایجاد شود و قاضی می‌تواند بر اساس عرف و شرایط اجتماعی آن را تفسیر کند.

تمثیلی بودن عسر و حرج به چه معناست؟

تمثیلی بودن یعنی مثال‌ها و مواردی که برای عسر و حرج ذکر می‌شود تنها نمونه‌هایی از این شرایط هستند، اما این موارد همه‌چیز را شامل نمی‌شوند. به عبارت دیگر، قانون‌گذار فقط چند مثال از مصادیق عسر و حرج را ذکر کرده است، ولی ممکن است در برخی شرایط دیگر، عسر و حرج به‌وجود بیاید که در قانون ذکر نشده باشد.

مثال‌هایی از عسر و حرج طبق قانون

در قانون طلاق در شرایط عسر و حرج (ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی)، به برخی از شرایط اشاره شده که ممکن است برای زوجه (زن) به عنوان عسر و حرج محسوب شود، مانند:

1. عدم تأمین نیازهای اساسی مانند نفقه یا مسکن.
2. اعتیاد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی که زندگی مشترک را به مخاطره می‌اندازد.
3. ضرب و شتم یا بدرفتاری شدید که باعث از بین رفتن آسایش روانی طرف مقابل می‌شود.

اما این موارد حصری نیستند و قاضی می‌تواند در مواردی که شرایط مشابه یا دشواری وجود داشته باشد که در قانون ذکر نشده، تصمیم‌گیری کند و بر اساس شرایط خاص آن فرد، تشخیص دهد که زندگی ادامه‌پذیر نیست.

نتیجه‌گیری

مصادیق عسر و حرج به این معناست که شرایطی که زندگی زناشویی را غیرقابل تحمل می‌کنند، به طور صریح و حصری در قانون ذکر نشده و تمثیلی هستند. یعنی قانون نمونه‌هایی از آن‌ها را آورده است، اما در شرایط مختلف، ممکن است هر وضعیت دیگری که موجب سختی و فشار برای فرد باشد، به عنوان عسر و حرج پذیرفته شود.