این مطلب حقوقی توسط 
وکیل پایه یک دادگستری حسن اسماعیلی تایید شده است. 
فهرست مطالب
مقدمه
در بسیاری از معاملات، طرفین یک قولنامه عادی تنظیم میکنند. اما اگر این قولنامه بدون امضای فروشنده یا خریدار باشد، آیا اعتبار قانونی دارد؟ آیا میتواند زمینهساز جرم کلاهبرداری شود؟ در این مطلب، به زبان ساده و مستند به قوانین، این موضوع را بررسی میکنیم.
قولنامه بدون امضا؛ از نظر قانون چه ارزشی دارد؟
قولنامه، اگرچه به صورت عادی و دستی نوشته شود، بدون امضا فاقد اعتبار است. امضا، نشاندهنده رضایت و تعهد به مفاد قرارداد است. در نتیجه:
قولنامه بدون امضا از هیچیک از طرفین تعهد حقوقی ایجاد نمیکند.
چرا قولنامه بدون امضا خطرناک است؟
در مواردی مشاهده شده که فروشنده یا خریدار، با ارائه قولنامه بدون امضا در مراجع قضایی مدعی معامله شده و طرف مقابل را تحت فشار گذاشته است. این شرایط میتواند در صورت وجود نیت فریب، مشمول کلاهبرداری شود.
چه زمانی قولنامه بدون امضا به جرم تبدیل میشود
| شرط وقوع جرم | توضیح |
|---|---|
| وجود سوءنیت (نیت فریب) | اگر کسی عمداً قولنامه را به صورت ناقص (مثلاً بدون امضا) تنظیم کند و آن را وسیلهای برای بردن مال طرف مقابل قرار دهد، این عمل کلاهبرداری محسوب میشود. |
| وجود ضرر و زیان برای طرف مقابل | مثلاً فردی با این قولنامه، ادعای معامله کرده و پولی را از شخص ثالث گرفته است. |
| استفاده از قولنامه جعلی یا ناقص در محاکم قضایی | در این صورت، علاوه بر کلاهبرداری، ممکن است جرم جعل نیز مطرح شود. |
مواد قانونی مرتبط
| ماده قانونی | شرح |
|---|---|
| ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری | هرکس از طریق وسایل متقلبانه، مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب شده و به حبس از 1 تا 7 سال محکوم میشود. |
| ماده 10 قانون مدنی | قراردادهای خصوصی معتبر است مگر اینکه خلاف صریح قانون باشد. ولی این قرارداد باید شرایط اساسی معامله را داشته باشد. |
| ماده 190 قانون مدنی | صحت هر معامله منوط به وجود امضا (قصد و رضای طرفین) است. بدون آن، قرارداد بیاعتبار است. |
| ماده 1257 قانون مدنی | اثبات دعوی نیاز به دلیل دارد؛ قولنامه بدون امضا دلیل قانونی نیست. |
نکاتی که باید در معاملات خودرو رعایت کنید
| نکته | توصیه |
|---|---|
| از نوشتن قولنامه دستی خودداری کنید | بهتر است معاملات در حضورشاهد معتبر یا دردفترخانه انجام شود. |
| حتماً هر دو طرف امضا کنند | بدون امضا، هیچ سندی اعتبار قانونی ندارد. حتی اگر مهر باشد، باز هم امضا نیاز است. |
| تاریخ، شماره شاسی، مشخصات کامل خودرو را دقیق بنویسید | ابهام در مشخصات، باعث بروز اختلاف و زمینهساز تخلف میشود. |
| قولنامه را در دو نسخه تهیه کنید | هر طرف باید یک نسخه داشته باشد. |
| از پرداخت نقدی بدون رسید خودداری کنید | تنها رسید بانکی یا حواله رسمی قابل استناد است. |
پرسش پرتکرار کاربران
❓ اگر فروشندهای با قولنامهای که من امضا نکردهام از من شکایت کلاهبرداری کند، آیا شکایت او پذیرفته میشود؟
پاسخ آقای حسن اسماعیلی، وکیل پایه یک دادگستری:
در صورتی که قولنامه فاقد امضای شما باشد، از نظر قانون سند معتبر تلقی نمیشود و قابلیت استناد ندارد. اگر طرف مقابل با استفاده از چنین سندی قصد داشته باشد شما را متهم به کلاهبرداری یا فرار از تعهد کند، باید سوءنیت و فریب عمدی شما را اثبات کند.
در چنین مواردی توصیه میشود در اسرع وقت با وکیل مشورت کرده و پاسخ حقوقی مناسب به دادگاه ارائه دهید، چرا که برخی افراد با جعل یا تحریف اسناد ناقص، سعی در وارد کردن فشار یا تهدید دارند.
تجربه عملی وکیل در این زمینه
در بیش از ۲۰ سال فعالیت حقوقی، بارها شاهد پروندههایی بودهام که یک قولنامه بیارزش باعث ورود ضرر شدید به یکی از طرفین شده است. حتی در برخی موارد، فروشندهای بدون امضای خریدار، اقدام به شکایت کرده و خریدار بیاطلاع را متهم به فرار از پرداخت یا تعهد کرده است.
🔍 نکته اینجاست که اگر طرف مقابل، قولنامه ناقص را با هدف فریب تنظیم کرده باشد، این عمل مصداق کلاهبرداری و حتی جعل اسناد عادی خواهد بود.
جمعبندی
قولنامه بدون امضا، بهتنهایی هیچ اثر حقوقی ندارد. اما اگر با نیت فریب و سوءاستفاده استفاده شود، میتواند در چارچوب کلاهبرداری قرار بگیرد.
برای جلوگیری از این مشکلات:
✅ همیشه قولنامهها را کامل و با امضای طرفین تهیه کنید
✅ هرگونه پرداخت وجه را با رسید معتبر ثبت کنید
✅ پیش از معامله خودرو، مشورت با وکیل مجرب را جدی بگیرید
✍️ این مطلب توسط آقای حسن اسماعیلی، وکیل پایه یک دادگستری و کارشناس ارشد حقوق خصوصی نوشته شده است.
با بیش از ۲۰ سال سابقه در دعاوی معاملات خودرو و جرایم کلاهبرداری
📞 جهت مشاوره حقوقی با ما تماس بگیرید: [شماره تماس شما]
🌐 وبسایت: [آدرس سایت شما]
اگر شما یا اطرافیانتان درگیر پروندهای با چنین موضوعی هستید، مشاوره با یک وکیل متخصص کلاهبرداری میتواند روند قضایی را بسیار بهتر و سریعتر پیش ببرد.
همچنین در صورت نیاز به مشاوره با وکیل، هماکنون میتوانید از طریق چت زنده (دکمه چت) در گوشه پایین سمت راست سایت با ما در ارتباط باشید تا شما را به وکیل مربوطه متصل کنند.
برای وصل شدن به وکیل کلیک کنید: (ما الان آنلاین هستیم)
پرونده های شاخص موفق وکلای پایه یک دادگستری در گروه وکلای بزرگمهر
برای مشاهده لیست پرونده های موفق گروه وکلای بزرگمهر، به لینک زیر مراجعه کنید:
نویسنده: جناب آقای حسن اسماعیلی
وکیل پایه یک دادگستری با بیش از ۲۰ سال سابقه / کارشناس ارشد حقوق خصوصی
